TORBA YASA DEĞİL, TORBA TALAN!
YAŞAMI HEDEF ALAN BU YASA DERHAL GERİ ÇEKİLMELİDİR!
AKP iktidarı, bir kez daha sermayenin çıkarları uğruna doğayı, emeği, tarımı, köylüyü, halk sağlığını ve kamusal denetimi hedef alan bir yasa tasarısı ile karşımızda!
13 Haziran 2025 de Meclis’e sunulan ve 19 Haziran’da jet hızıyla komisyondan geçirilmek istenen “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, doğrudan doğruya bir talan ve gasp yasasıdır.
Adı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” olan bu teklif aslında; tek bir torba ile Maden Kanunu’nu, Zeytincilik Kanunu’nu, Mera Kanunu’nu, Orman ve Çevre yasalarını, Elektrik ve Enerji Piyasası Düzenlemeleri’ni birer birer hükümsüz kılmayı ve tüm planlama yetkisini toplumun faydasından çok şirketlerin çıkarlarını gözeten merkezi otoriteye devretmeyi hedeflemektedir.
Hazırlık süreci kapalı kapılar ardında, halktan, meslek örgütlerinden, bilim insanlarından, doğrudan etkilenecek milyonlardan gizlenerek yürütülmüştür. Ne bir kamuoyu istişaresi yapılmış, ne bir uzman görüşü alınmıştır. Meslek kuruluşlarının, sendikaların, bilim insanlarının dışlandığı bir yasa süreci, halkın değil sermayenin çıkarlarını korur. Bu keyfilik, Anayasa’nın eşitlik ve katılımcılık ilkeleriyle açıkça çelişmektedir. Bu da bize açıkça göstermektedir ki yasa, şirketler için, şirketlerle birlikte yazılmıştır.
Bu yasa teklifiyle:
Doğaya, emeğe, halk sağlığına, meslek etiğine ve kamusal haklara yönelik kapsamlı bir saldırıdır. Çünkü
Zeytinlikler maden şirketlerine,
Meralar enerji projelerine,
Ormanlar özel sermayeye,
Köylünün, emekçinin geçim kaynakları ise belirsizliğe açılmaktadır.
TORBA YASA NE GETİRİYOR? NEYİ GÖTÜRÜYOR?
ÇED Süreci Etkisizleşiyor
Projeler için gerekli olan çevresel etki değerlendirme (ÇED) süreci devre dışı bırakılıyor.
Kurumların görüş süresi kısaltılıyor, yanıt verilmezse “olumlu” sayılıyor.
Yöre halkının ve toplumun itiraz hakkı pratikte ortadan kaldırılıyor.
Zeytinlikler Madenciliğe Açılıyor
Taşınabilir kabul edilerek zeytinlik alanlarda maden ve enerji projeleri yapılabilecek.
Danıştay’ın daha önce iptal ettiği yönetmelik değişikliği bu kez yasa ile geri getiriliyor.
3573 sayılı Zeytincilik Kanunu fiilen askıya alınıyor.
Meralar Enerji Projelerine Tahsis Ediliyor
RES, GES, HES ve JES projeleri için meralar kolayca tahsis edilebilecek.
Hayvancılığın belkemiği olan bu alanlar, kırsal yoksulluğu derinleştirecek şekilde tasfiye ediliyor.
Ormanlar ve Kamu Arazileri Sermayeye Açılıyor
Ormanlarda yatırımcılara uzun süreli, düşük bedelli kullanım hakkı veriliyor.
Ağaçlandırma, doğa koruma yükümlülükleri geriye itiliyor.
Akbelen gibi örnekler yasallaştırılmak isteniyor.
Acele Kamulaştırma Yaygınlaştırılıyor
2035 yılına kadar enerji projeleri için köylünün toprağı “acele” kamulaştırılacaktır.
Kamulaştırma artık kamu yararı için değil, özel şirketlerin önünü açmak için kullanılacaktır.
Kaçak Yatırımlara Af Getiriliyor
2024 öncesinde ruhsatsız yapılmış enerji ve maden tesisleri yasal hale getiriliyor.
Kaçak yapılaşma ödüllendiriliyor, hukuk devleti ilkesi zedeleniyor.
MAPEG’e Olağanüstü Yetkiler Tanınıyor
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), diğer kamu kurumlarının yerine karar verecek yetkilere kavuşuyor.
Görüş alınmadığında “olumlu” sayılacak uygulamayla, doğrudan şirketlerin çıkarını koruyan bir süper kurum yaratılıyor.
Yeni Üst Kurul ile Kurumsal Vesayet Kuruluyor
Kurumlar izin vermezse, Cumhurbaşkanı Yardımcısı’nın başkanlık edeceği bir kurul, tek başına izin verebilecek.
Yerinden yönetim , halk iradesi ve bilimsel görüş yok sayılıyor.
Yasa Teklifine Ekli Koordinatlar: Kişiye Özel Düzenleme
Teklifteki haritalar ve koordinatlar; Akbelen, Yatağan gibi somut bölgeleri hedef alıyor.
Bu yönüyle teklif, şirketlerin taleplerine özel olarak şekillendirilmiş “kişiye özel yasa” niteliğindedir.
İklim Kriziyle Ters Düşen Uygulamalar
Yasa, fosil bağımlılığı süren enerji ve maden projelerini teşvik ederek iklim krizini derinleştiriyor.
Türkiye’nin taraf olduğu çevre sözleşmeleriyle çelişiyor.
BU YASA HEPİMİZİ İLGİLENDİRİYOR!
Bu yasa yalnızca doğayı değil; geçimlik tarımı, kırsal ekonomiyi, halk sağlığını, bilimsel özerkliği, kamu planlamasını ve toplumsal adaleti de tehdit etmektedir.
YAŞAMI SAVUNMAK İÇİN GEÇ KALMADIK!
DİSK, KESK, TMMOB ve TTB olarak buradan uyarıyoruz:
Bu yasa geri çekilmelidir.
Çünkü:
Doğa meta değildir.
Mera, zeytinlik ve orman yaşam alanıdır.
Bilimsel kurumlar, meslek örgütleri ve halk karar süreçlerinin dışında bırakılamaz.
Kamusal kararlar; kamu yararına, ekolojik dengeye ve sosyal adalete dayanmalıdır.
Bizler doğayı, emeği, halk sağlığını ve yaşam alanlarımızı savunmaya devam edeceğiz.
Tüm kamuoyunu bu yıkım yasasına karşı birlikte ses çıkarmaya çağırıyoruz!
